Türk Milli Eğitim Sistemi ve Okullar -6-

YÖNETİM SÜREÇLERİ

Klasik denilebilecek ilk sıralama Fayol tarafından yapılmış ve yönetim sürecinin öğeleri planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve kontrol olarak gösterilmiştir. Eğitim yönetimi alanındaki yeni yazarlar yönetim süreçlerini karar, planlama, örgütleme, iletişim, etki, koordinasyon ve değerlendirme olarak sıralamışlardır. Bu öğeler bir bütün olarak yönetim sürecini oluşturmaktadır.

Karar:

 Örgütte her türlü değişikliği yapmak amacıyla başvurulan kurumlaşmış toplu bir süreçtir. Okul yöneticisinin karar süreci bakımından yapacağı ilk girişim, okul yönetimi etkileyen öğelerin her birini birer karar organı olarak görebilmek ve kabul edebilmektedir.

Planlama:

Örgütün amaçlarına ulaşmak için, gerekecek insan gücü ve teknoloji kaynaklarını, bunların kullanış biçimlerini kararlaştırma eylemidir. Bir başka tanıma göre “planlama, ne yapılacağına önceden karar verilmesidir.” Yine “planlama, sınırlı kaynak ve araçlarla en yüksek tatmin sağlama sanatıdır.”

 

Eğitimin Planlaması:

 Rasyonel ve düzenli çözümleme tekniğinin eğitim sürecine, eğitimi öğrencilerin ve toplumun ihtiyaçlarını karşılamada ve amaçlarını gerçekleştirmede daha etkili kılmak amacıyla uygulanmasıdır.

Örgütleme:

Planların verimli ve ekonomik biçimde uygulanması için gerekli koşulları sağlama ve devam ettirme yolundaki çalışmalara örgütleme denir. Bir başka tanıma göre örgütleme, amaca ulaşmak için gerekli olan araç ve imkânları bir düzende toplamaktır. Bir örgütleme olayında göz önünde tutulacak hususlar:

• Örgütün amaçları ve büyüklüğü
• Örgütün diğer örgüt ve kişilerle ilişkilerinin niteliği ve biçimi
• Örgütün sürekli veya geçici olup olmadığı
• Örgütün gelecekte büyüme ve küçülme ihtimali
• Örgütün kuruluş yeri ve yayılma alanları
• Örgüt için gerekli olan kaynakların neler olduğu ve nasıl sağlanacağı
• Örgütün personel ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı
• Örgütün yasal yetkilerinin neler olduğu ve örgütün kuruluş nedenleridir.

İletişim:

 İstenen sonuçları başarmak ve davranışları etkilemek amacıyla insanlar arasında sözlü ya da sözlü olmayan diğer araçlarla anlayış sağlamadır. İletişim işlevsel anlamda analiz edildiğinde aşağıdaki özellikleri kapsadığı görülür:

• İletişim algılamaktır.
• İletişim beklentidir.
• İletişim talepler yaratır.
• İletişim ve bilgi hem birbirinden farklı ve hem de birbirine bağlıdır.

İletişim bir etkileme aracıdır. Fakat bu aracı yersiz kullanan eğitim yöneticisi, iletişimin amacını zayıflatmış olur. Söz gelimi ziyaretçi ve astlarını görmeden önce bekleten yönetici, onu gücü ve önemi ile etkilemek niyetindedir.

Dr.Mehmet Birekul,2017