Süper Liderlik
Süperliderlik: Eski ve yeni liderlik kuramlarının hepsinde lider, izleyenleri etkileyen kişi olarak kabul edilmiştir. Süperliderlik kuramı ise bu yaklaşıma tamamen karşı çıkmıştır. Süperliderlik kuramı, her insanı kendi kendisinin lideri yapmaktadır.
Süperliderlik kuramında “beni izle” anlayışı yoktur. Bu kurama göre herkes kendi kendisinin lideridir. Dolayısıyla süperliderlik, liderliği kişisel bir sorumluluk olarak görmektedir. Süperliderlik, sadece bazı kişilerde bulunması gereken bir kişilik özelliği de değildir. Örgütsel ortamda herkesin süperlider olma olanağı vardır.
Süperliderlik kuramının eğitimsel liderlik açısından temel sonuçları:
*Süperliderlik kuramı, her öğretmeni kendi kendisinin lideri yapmaktadır.
*Süperliderlik, liderlik paradigmasını derinden sarsmıştır. Beni izle anlayışı yerine, kendi kendini izle anlayışı ön plana çıkmaktadır.
*Süperliderlik, liderliğin uzun bir yetişme süreci olduğunu kabul etmiş ve yedi evreden oluşan bir yetişme süreci öngörmüştür.
*Süperliderlik, hiyerarşik konumundaki kişinin liderliğini pasifleştirmektedir. Süperliderlik yaklaşımına göre okul yöneticisi pasif bir konumdadır. Süperliderlikte içsel bir olgunlaşma ve derinleşme vardır. Okul yöneticisi, öncelikle kendisini yetiştirme sorumluluğunu taşımaktadır.
*Süperliderlik, iç yönelimli bir liderlik biçimidir. Bu liderlik biçimi, liderlikte egoizm olarak algılanmamalıdır.
*Süperliderlik, öğrenme liderliğiyle yakından ilgilidir. Öğrenme liderliğinde de kendi kendini yetiştirme sorumluluğu vardır. Öğrenen lider, kendi kendini yetiştirmek için sistematik bir sürece uymaz. Oysa süperlider, yedi evreli ve uzun vadeli bir kendi kendisini yetiştirme sürecinden geçer. Süperlider, izleyenlerin kendi kendilerini yetiştirmelerine önem verirken; örgütsel öğrenmeyi gözardı etmektedir.
*Süperliderlik uygun bir okul kültüründe gelişebilir. Oldukça güçlü kollektif okul kültüründe süperliderlik davranışı doğmaz.
Mehmet Birekul, 2015
